(Główny Inspek­torat San­i­tarny, Warsza­wa, 21.02.2020 r.)

Aktu­al­nie nie ma wyty­cznych Świa­towej Orga­ni­za­cji Zdrowia (WHO) ani Europe­jskiego Cen­trum ds. Zapo­b­ie­ga­nia i Kon­troli Chorób (ECDC), które nakazy­wały­by obję­cie nad­zorem oso­by powraca­jące z kra­jów azjaty­c­kich, jeżeli nie speł­ni­a­ją one kry­ter­iów kwal­i­fikacji do dal­szego postępowa­nia.

Postępowa­niu podle­ga oso­ba, która speł­nia kry­te­ria klin­iczne ORAZ kry­te­ria epi­demi­o­log­iczne:

Kryteria kliniczne

Każ­da oso­ba, u której wys­tąpił co najm­niej jeden z wymienionych objawów ostrej infekcji układu odd­e­chowego:

• gorącz­ka
• kaszel
• duszność

Kryteria epidemiologiczne

Każ­da oso­ba, która  w okre­sie 14 dni przed wys­tąpi­e­niem objawów speł­ni­ała
co najm­niej jed­no z następu­ją­cych kry­ter­iów:

• podróżowała/przebywała w region­ie, w którym pode­jrze­wa się  utrzy­mu­jącą się trans­misję SARS-CoV­‑2^[1]
• miała blis­ki kon­takt^[2] z osobą, u której stwierd­zono zakaże­nie SARS-CoV­‑2 (kon­takt z przy­pad­kiem potwierd­zonym^[3] lub przy­pad­kiem praw­dopodob­nym^[4])
• pra­cow­ała lub prze­by­wała jako odwiedza­ją­cy^[5] w jed­nos­tce opie­ki zdrowot­nej, w której lec­zono pac­jen­tów zakażonych SARS-CoV­‑2

Ryc. 1 . Algo­rytm kwal­i­fikacji osób do postępowa­nia epi­demi­o­log­icznego oraz medy­cznego (nie obe­j­mu­je usta­wowej kwaran­tan­ny stosowanej na pod­staw­ie art. 35 ustawy z dnia 5 grud­nia 2008 r. o zapo­b­ie­ga­niu oraz zwal­cza­niu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi):

 

W przy­pad­ku wąt­pli­woś­ci należy skon­tak­tować się z najbliższą Powia­tową Stacją San­i­tarno-Epi­demi­o­log­iczną, przekazu­jąc wszys­tkie niezbędne dane (kiedy i z jakiego rejonu oso­ba powró­ciła, jakie wys­tępu­ją u niej objawy i od kiedy).

Zgod­nie z ustawą o zapo­b­ie­ga­niu oraz zwal­cza­niu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2019 r. poz. 1239) w przy­pad­ku pode­jrzenia lub rozpoz­na­nia zachorowa­nia na chorobę szczegól­nie niebez­pieczną i wysoce zakaźną lekarz przyj­mu­ją­cy do szpi­ta­la, miejs­ca izo­lacji lub odby­wa­nia kwaran­tan­ny, kieru­jąc się włas­ną oceną stop­nia zagroże­nia dla zdrowia pub­licznego, pod­da­je osobę pode­jrzaną o zachorowanie, chorą na chorobę szczegól­nie niebez­pieczną i wysoce zakaźną lub osobę narażoną na zakaże­nie hos­pi­tal­iza­cji, izo­lacji lub kwaran­tan­nie oraz badan­iom.

Każ­da oso­ba man­i­fes­tu­ją­ca objawy zakaże­nia SARS-CoV­‑2 powin­na być hos­pi­tal­i­zowana w odd­ziale zakaźnym (obserwa­cyjno-zakaźnym) z zapewnie­niem warunk­ów izo­lacji odd­e­chowej i ścisłego reżimu san­i­tarnego.

Oso­by nie speł­ni­a­jące kry­ter­iów klin­icznych ORAZ kry­ter­iów epi­demi­o­log­icznych powin­ny być lec­zone w warunk­ach ambu­la­to­ryjnych w ramach pod­sta­wowej opie­ki zdrowot­nej.

Wskazane jest zapo­b­ie­ganie innym chorobom zakaźnym poprzez szczepi­enia, np. prze­ci­wko gryp­ie. W zależnoś­ci od sezonu epi­demicznego, w Polsce rejestru­je się od kilkuset tysię­cy do kilku mil­ionów zachorowań i pode­jrzeń zachorowań na grypę i zachorowa­nia gry­popodob­ne rocznie. Szczyt zachorowań ma miejsce zwyk­le między sty­czniem a marcem.
Ostre infekc­je wiru­sowe mogą sprzy­jać zakaże­niom inny­mi czyn­nika­mi infek­cyjny­mi, w tym wirusa­mi. Nie należy jed­nak trak­tować szczepień ochron­nych prze­ci­wko gryp­ie jako sposobu zapo­b­ie­ga­nia zakaże­niom SARS-Cov­‑2.

Infor­mu­je­my, iż Min­is­terst­wo Nau­ki i Szkol­nict­wa Wyższego (MNiSW) wspól­nie z Kon­fer­encją Rek­torów Aka­demic­kich Szkół Pol­s­kich powołały zespół kryzysowy w związku
z rozprzestrzeni­an­iem się koron­awirusa. Mon­i­torowane są wyjazdy pol­s­kich stu­den­tów oraz naukow­ców do Chin i przy­jazdy chińs­kich stu­den­tów oraz naukow­ców do Pol­s­ki w ramach wymi­any międzyrzą­dowej oraz porozu­mień międzyuczel­ni­anych.

Podstawowe środki ochronne przeciwko nowemu koronawirusowi  wywołującemu chorobę COVID-19

Częs­to myj ręce
Częs­to myj ręce uży­wa­jąc mydła i wody, a jeśli nie masz do nich dostępu, uży­waj płynów/żeli na bazie alko­holu (min. 60%).
Dlaczego? Mycie rąk ww. meto­da­mi zabi­ja wirusa, jeśli zna­j­du­je się on na rękach.

Sto­suj odpowied­nie zasady ochrony pod­czas kas­zlu i kicha­nia
Pod­czas kas­zlu i kicha­nia zakryj usta i nos zgię­tym łok­ciem lub chus­teczką – naty­ch­mi­ast wyrzuć chus­teczkę do zamkniętego kosza i umyj ręce uży­wa­jąc mydła i wody, a jeśli nie masz do nich dostępu – płynów/żeli na bazie alko­holu (min. 60%).
Dlaczego? Zakrycie ust i nosa pod­czas kas­zlu i kicha­nia zapo­b­ie­ga rozprzestrzeni­a­n­iu się zarazków i wirusów. Jeśli kichasz lub kas­zlesz w dłonie, możesz zanieczyś­cić przed­mio­ty lub dotykane oso­by.

Zachowaj bez­pieczną odległość
Zachowaj co najm­niej 1 metr odległoś­ci między sobą a inny­mi ludź­mi, szczegól­nie tymi, którzy kas­zlą, kicha­ją i mają gorączkę.
Dlaczego? Gdy ktoś zarażony wirusem powodu­ją­cym chorobę układu odd­e­chowego, taką jak COVID-19, kas­zle lub kicha, wydala pod ciśnie­niem małe kro­pel­ki śliny i śluzu zaw­ier­a­jące wirusa. Jeśli jesteś zbyt blisko, ist­nieje ryzyko, że możesz wdy­chać wirusa.

Unikaj dotyka­nia oczu, nosa i ust
Dlaczego? Dłonie dotyka­ją wielu powierzch­ni, które mogą być skażone wirusem. Jeśli dotkniesz oczu, nosa lub ust zanieczyszc­zony­mi ręka­mi, możesz prze­nieść wirusa z powierzch­ni na siebie.

Jeśli masz gorączkę, kaszel, trud­noś­ci w odd­y­cha­niu, zasięg­nij pomo­cy medy­cznej
Jeśli masz gorączkę, kaszel, trud­noś­ci w odd­y­cha­niu, zasięg­nij pomo­cy medy­cznej zgod­nie z  infor­ma­cją zamieszc­zoną na stron­ie Min­is­terst­wa Zdrowia https://www.gov.pl/web/zdrowie
Dlaczego? Objawy ze strony układu odd­e­chowego z towarzyszącą gorączką mogą mieć wiele przy­czyn np. wiru­sową (wirusy grypy, ade­nowirusy, rynowirusy,  koron­awirusy, wirusy para­grypy) czy bak­teryjną (pałecz­ka Haemophilus influen­zaea, pałecz­ka krz­tuś­ca, chlamy­dia, myko­plaza­ma).

Jeśli masz łagodne objawy ze strony układu odd­e­chowego i nie podróżowałeś do Chin
Jeśli masz łagodne objawy ze strony układu odd­e­chowego i nie podróżowałeś do Chin, pamię­taj o stosowa­niu pod­sta­wowych zasad ochrony pod­czas kas­zlu, kicha­nia oraz higieny rąk i pozostań w domu do cza­su powro­tu do zdrowia, jeśli to możli­we.

Chroń siebie i innych przed zachorowaniem

Nie zale­ca się uży­wa­nia masek na twarz przez zdrowych ludzi w celu zapo­bieże­nia rozprzestrzeni­a­n­iu się SARS-Cov­‑2
Nosze­nie masecz­ki zasła­ni­a­jącej usta i nos może pomóc ograniczyć rozprzestrzeni­an­ie się niek­tórych chorób układu odd­e­chowego.  Jed­nak stosowanie samej masecz­ki nie gwaran­tu­je pow­strzy­ma­nia infekcji i powin­no być połąc­zone ze stosowaniem innych środ­ków zapo­b­ie­gaw­czych, w tym higieną rąk i zasada­mi ochrony pod­czas kas­zlu czy kicha­nia (patrz wyżej) oraz unikaniem bliskiego kon­tak­tu z inny­mi ludź­mi (co najm­niej 1 metr odległoś­ci).
Świa­towa Orga­ni­za­c­ja Zdrowia doradza racjon­alne stosowanie maseczek.
Uży­waj  maseczek tylko wtedy, gdy masz objawy ze strony układu odd­e­chowego (kaszel lub kichanie), pode­jrze­wasz u siebie infekcję SARS-Cov­‑2 prze­b­ie­ga­jącą z łagod­ny­mi objawa­mi lub opieku­jesz się osobą z pode­jrze­niem infekcji SARS-Cov­‑2.
Pode­jrze­nie zakaże­nie SARS-Cov­‑2 jest pow­iązane:
– z podróżowaniem po obszarze Chin, w którym zgłos­zono przy­pad­ki zakaże­nia SARS-Cov­‑2,
lub
– bliskim kon­tak­tem z kimś, kto podróżował po Chi­nach i ma objawy ze strony układu odd­e­chowego.

Europe­jskiego Cen­trum Zapo­b­ie­ga­nia i Kon­troli Chorób (ECDC) oce­nia, iż ryzyko zakaże­nia SARS-CoV­‑2 dla oby­wa­teli UE/EOG i Wielkiej Bry­tanii prze­by­wa­ją­cych w Europie jest obec­nie niskie.

Zachę­camy do zapoz­na­nia się infor­ma­c­ja­mi zamieszczany­mi  na stron­ie inter­ne­towej Głównego Inspek­toratu San­i­tarnego pod adresem www.gis.gov.pl, m.in. „Komu­nikat dla podróżu­ją­cych”, „Zasady postępowa­nia epi­demi­o­log­icznego i medy­cznego w związku z ryzykiem zawleczenia na obszar Pol­s­ki nowego koron­awirusa (SARS-CoV­‑2)””, „Nowy koron­awirus SARS-Cov­‑2 – ZALECENIA „ oraz „ Zasady postępowa­nia w PODRÓŻY LOTNICZEJ oraz w por­tach lot­niczych w związku z ryzykiem zawleczenia na obszar Pol­s­ki nowego koron­awirusa (SARS-CoV­‑2)”.  Zachę­camy również do odwiedza­nia strony Głównego Inspek­toratu San­i­tarnego na Face­booku, gdzie zamieszczane są najnowsze infor­ma­c­je.

Instrukc­ja jak poprawnie i skutecznie myć ręce zna­j­du­je się poniżej.

[1] Infor­ma­c­je o krajach/regionach z utrzy­mu­jącą się trans­misją SARS-CoV­‑2 są dostęp­ne pod linkiem: https://www.ecdc.europa.eu/en/areas-presumed-ongoing-community-transmission-2019-ncov

[2] Blis­ki kon­takt jest defin­iowany jako naraże­nie per­son­elu w jed­nos­tkach opie­ki zdrowot­nej w związku z opieką nad chory­mi  z SARS-CoV­‑2, zamieszki­wanie z pac­jen­tem COVID19, pra­ca w bliskiej odległoś­ci, prze­by­wanie w tej samej klasie szkol­nej z pac­jen­tem COVID19, podróżowanie wspól­nie z pac­jen­tem COVID19 dowol­nym środ­kiem trans­portu

[3] Przy­padek potwierd­zony (kry­te­ria lab­o­ra­to­ryjne):

wykrycie kwa­su nuk­leinowego SARS-CoV­‑2 z mate­ri­ału klin­icznego  potwierd­zone badaniem moleku­larnym ukierunk­owanym na inny obszar geno­mu wirusa.

[4] Przy­padek praw­dopodob­ny (kry­te­ria lab­o­ra­to­ryjne) co najm­niej jed­no z następu­ją­cych kry­ter­iów:

– dodat­ni wynik tes­tu w kierunku obec­noś­ci koron­awirusów (pan-coro­n­avirus test),

– niejed­noz­naczny wynik bada­nia wykry­wa­jącego kwas nuk­leinowy SARS-CoV­‑2.

[5] na obec­nym etapie doty­czy to przede wszys­tkim zagranicznych jed­nos­tek opie­ki zdrowot­nej w których hos­pi­tal­i­zowano oso­by z potwierd­zonym zakaże­niem SARS-CoV­‑2.