Kolejne granty NCN dla młodych naukowców UMED‑u
Poznaliśmy kolejna piątkę laureatów konkursu MINIATURA 6 na pojedyncze działania naukowe ogłoszonego przez NCN w dniu 1 lutego 2022 r.
Serdecznie gratulujemy i życzymy wielu sukcesów naukowych!
Podstawowym celem konkursu MINIATURA jest finansowe wsparcie działania naukowego służącego przygotowaniu przyszłego projektu badawczego planowanego do złożenia w konkursach NCN, innych konkursach ogólnokrajowych lub międzynarodowych. W bieżącej edycji konkursu można było uzyskać środki finansowe w wysokości od 5 000 do 50 000 zł na realizację działania naukowego trwającego do 12 miesięcy.
L.p. |
Osoba realizująca działanie | Wydział | Rodzaj działania naukowego | Tytuł wniosku | Okres realizacji (ilość miesięcy) | Przyznane środki |
1. | dr Sylwia Moskwa | Wydział Lekarski | badania wstępne/pilotażowe | Wykrywanie nabytych mechanizmów oporności na linezolid u gronkowców
koagulazo-ujemnych |
12 | 25 520,00 |
2. | dr Ernest Bobeff | Wydział Lekarski | badania wstępne/pilotażowe | Płynna biopsja w glejaku wielopostaciowym — mutacje mitochondrialnego DNA jako podstawa małoinwazyjnej diagnostyki | 12 | 49 995,00 |
3. | dr Joanna Stragierowicz | Wydział Farmaceutyczny | badania wstępne/pilotażowe | Ocena działania (anty)androgenowego heksachloronaftalenu z wykorzystaniem modelu zwierzęcego (test Hershbergera) |
12 | 49 500,00 |
4. | dr inż. Dominik Żyro | Wydział Farmaceutyczny | badania wstępne/pilotażowe | Koordynacyjne związki srebra z ligandami o budowie azolowej. Synteza, ocena właściwości chemicznych i biologicznych | 12 | 49 995,00 |
5. | Dr Damian Wodziński | Wydział Farmaceutyczny | badania wstępne/pilotażowe | Ocena ekspresji genów i stopnia fosforylacji wybranych białek należących do szlaku sygnałowego JNK u pacjentów z rakiem jelita grubego |
12 | 49 467,00 |
dr n. med. Sylwia Moskwa (Zakład Mikrobiologii i Laboratoryjnej Immunologii Medycznej)
Tytuł projektu: Wykrywanie nabytych mechanizmów oporności na linezolid u gronkowców koagulazo-ujemnych
Do projektu badawczego zostaną zakwalifikowane izolaty gronkowców koagulazo-ujemnych z materiału klinicznego od hospitalizowanych pacjentów, które wykażą oporność na linezolid. W zabezpieczonych szczepach planuje się poszukiwanie wszystkich znanych genów oporności na linezolid: cfr, cfr(B), cfr©, cfr(D), cfr(E), optrA i poxtA. Uzyskane wyniki działań wskażą na najczęściej występujące nabyte geny oporności na linezolid wśród badanych gronkowców koagulazo-ujemnych. Przeprowadzona zostanie analiza korelacji pomiędzy zidentyfikowanymi nabytymi genami oporności na linezolid a stopniem oporności na ten antybiotyk. Ostatnio gronkowce koagulazo-ujemne oporne na linezolid są coraz częściej izolowane z materiałów klinicznych. Ich obecność oraz dynamika występowania sugerują potrzebę poszukiwania przyczyn ich pojawiania się i metod zapobiegania, a także szerzenia się tych szczepów, poprzez kontrolowanie ognisk epidemicznych oraz wprowadzenie potrzebnych zmian w polityce antybiotykowej.
dr n. med. Ernest Bobeff (Zakład Medycyny Snu i Zaburzeń Metabolicznych)
Tytuł projektu: Płynna biopsja w glejaku wielopostaciowym — mutacje mitochondrialnego DNA, jako podstawa małoinwazyjnej diagnostyki
Ostatnie badanie przeprowadzone w Klinice Neurochirurgii i Onkologii Układu Nerwowego w Łodzi stawia przed nami perspektywę wykorzystania badania krwi w diagnostyce glejaka wielopostaciowego. Jest to najczęstszy i najbardziej złośliwy pierwotny guz mózgu, w którym mimo specjalistycznego leczenia przeżycie wynosi około 12 miesięcy.
Mitochondria odpowiadają za proces oddychania komórkowego, który jest stałym źródłem energii dla każdej żywej komórki. Metabolizm komórek nowotworowych różni się od metabolizmu prawidłowych komórek. Analiza mitochondrialnego DNA glejaka wielopostaciowego wykazała obecność mutacji związanych ze zwiększonym zapotrzebowaniem metabolicznym guza. Mogą one mieć wpływ na jego stopień złośliwości i oporność na chemioterapię, jak również być korzystnym celem terapii genowych.
Płynna biopsja to zastosowanie małoinwazyjnego badania krwi w rozpoznawaniu i monitorowaniu nowotworów. Jej rola w diagnostyce guzów mózgu nie została jeszcze określona. Krążące mitochondrialne DNA występuje w większej ilości we krwi niż jądrowe DNA. Może zatem stanowić lepsze źródło informacji i znaleźć szerokie zastosowanie w onkologii.
Możliwości współczesnej diagnostyki laboratoryjnej wykraczają poza codzienną praktykę lekarską. Nasz projekt wpisuje się w aktualny kierunek badań w diagnostyce guzów mózgu i pozwoli odpowiedzieć na pytanie, czy mitochondrialne DNA może posłużyć do opracowywania spersonalizowanych terapii w glejaku wielopostaciowym.
dr n.med. Joanna Stragierowicz (Zakład Toksykologii)
Tytuł projektu: Ocena działania (anty)androgenowego heksachloronaftalenu z wykorzystaniem modelu zwierzęcego (test Hershbergera)
W ostatnich latach, w krajach rozwiniętych gospodarczo zanieczyszczenie środowiska naturalnego przez substancje toksyczne zakłócające działanie układu dokrewnego (tzw. Endocrine Disruptors (ED)), jest uważane za zagrożenie priorytetowe. Związki te nawet w bardzo niskich stężeniach, w jakich występują w środowisku naturalnym, mogą prowadzić do poważnych zaburzeń hormonalnych u populacji generalnej, w tym zaburzeń rozrodczości kobiet i mężczyzn. Do takich substancji w 2015 roku włączono polichlorowane naftaleny (PCNs), wśród których za najbardziej toksyczny kongener uważany jest heksachloronaftalen (HxCN). W UE zaleca się dla PCNs wykonanie badań toksykologicznych, szczególnie uwzględniających ich wpływ na gospodarkę hormonalną. Brak jest badań in vivo dla PCNs oceniających ich potencjalny wpływ na układ płciowy u samców. Stąd celem moich badań będzie ocena właściwości (anty)androgennych heksachloronaftalenu (HxCN) z wykorzystaniem modelu wykastrowanego samca szczura w teście biologicznym Hershbergera zgodnie ze zwalidowanymi wytycznymi OECD 441. W teście tym ocenianych będzie pięć zależnych od androgenów narządów, m.in. dobrzuszny płat gruczołu krokowego i parzyste gruczoły Cowpera. Wykonane zostaną także badania histopatologiczne, pomiar masy innych narządów oraz analiza stężeń wybranych hormonów w surowicy krwi, tj. LH, FSH, testosteronu, oraz T3,. Uzyskane wyniki pozwolą wstępnie ocenić zagrożenia męskiej populacji generalnej na PCNs oraz ukierunkować kolejne badania. Planowane badanie ma charakter nowatorski.
dr n. farm. Żyro (Zakład Chemii Bionieorganicznej)
Tytuł projektu: Koordynacyjne związki srebra z ligandami o budowie azolowej. Synteza, ocena właściwości chemicznych i biologicznych
Projekt zakłada przeprowadzenie syntezy trwałych i aktywnych biologicznie kompleksów Ag+ z tynidazolem i ketokonazolem. Aktywność biologiczna substancji pozostaje w ścisłym związku z ich budową chemiczną, więc do badań wybrano leki o strukturze pochodnych N‑heterocyklicznych, które wykazują szerokie spektrum działania. Synteza kompleksów tych związków z Ag+ daje nadzieję, nie tylko na rozszerzenie spektrum działania biologicznego, ale również na wzrost tej siły jako efekt synergizmu addycyjnego bądź hyperaddycyjnego. W oparciu o właściwości biologiczne wybrano ligandy, które stanowią obiecujący materiał do przełamania oporności szczególnie szczepów wielolekoopornych. Szczegółowe cele tego projektu obejmują: opracowanie metody syntezy z uwzględnieniem badań właściwości fizykochemicznych i warunków reakcji; ocenę czystości metodami spektroskopowymi; ocenę fototrwałości i właściwości fizykochemicznych oraz ocenę działania biologicznego z wykorzystaniem patogenów oraz komórek nowotworowych, jak również wykonanie wstępnej oceny biozgodności nowych związków.
dr n. farm. Damian Wodziński
Tytuł projektu: Ocena ekspresji genów i stopnia fosforylacji wybranych białek należących do szlaku sygnałowego JNK u pacjentów z rakiem jelita grubego
Rak jelita grubego jest drugim najczęstszym nowotworem złośliwym w naszym kraju. Rozwój tego nowotworu wiązany jest z zaburzeniami szlaku sygnałowego transformującego czynnika wzrostu β, angażującego poza białkami SMAD również białka należące do tzw. niekanonicznych ścieżek przekaźnictwa TGF-β, do których zaliczamy m.in. szlak JNK.
Celem ustalenia, czy zmiana sygnalizacji w obrębie tego szlaku zaangażowana jest w patogenezę raka jelita grubego przeprowadzona zostanie ilościowa ocena ekspresji genów MAP2K4 oraz MAP2K7, kodujących kinazy aktywujące kaskadę JNK: MKK4 i 7. Dokonana zostanie również ocena poziomu ekspresji genów kodujących dwie izoformy kinazy JNK: MAPK8 i MAPK9, po której zostaną poddane analizie białka kodowane przez te geny pod względem stopnia ich ufosforylowania.
Wyniki porównawcze grupy badawczej i kontrolnej pozwolą na zweryfikowanie roli genów kodujących kinazy szlaku JNK w transformacji nabłonka jelita grubego. Dodatkowo, oceniony zostanie wpływ aktywacji kinazy JNK na ten proces a potwierdzenie udziału badanych czynników w rozwoju nowotworu będzie mogło zostać wykorzystane w przyszłości do opracowania nowych narzędzi diagnostycznych lub stać się celem terapii personalizowanej.