Łódz­ka Noc Naukow­ców to corocz­ne wyda­rze­nie popu­lar­no­nau­ko­we, któ­re w atrak­cyj­ny spo­sób przy­bli­ża świat nauki miesz­kań­com Łodzi i regio­nu. 10 paź­dzier­ni­ka 2025 r. Cen­trum Nauki i Tech­ni­ki EC1 już po raz trze­ci zamie­ni­ło się w tęt­nią­ce życiem cen­trum wie­dzy, eks­pe­ry­men­tów i odkryć, otwar­te dla wszyst­kich miło­śni­ków nauki – nie­za­leż­nie od wie­ku czy pozio­mu wie­dzy. W pro­gra­mie tego­rocz­nej edy­cji zna­la­zły się trzy stre­fy wykła­do­we oraz ponad 25 inte­rak­tyw­nych sta­no­wisk pre­zen­tu­ją­cych osią­gnię­cia wie­lu dzie­dzin – od bio­lo­gii i medy­cy­ny, przez robo­ty­kę i inży­nie­rię, po nauki spo­łecz­ne. Choć Łódz­ka Noc Naukow­ców jest ini­cja­ty­wą o cha­rak­te­rze lokal­nym, sta­no­wi ona część ogól­no­pol­skiej sie­ci Nocy Naukow­ców, co pod­kre­śla jej ran­gę i zna­cze­nie w pro­mo­cji nauki. Wyda­rze­nie poka­zu­je, że nauka nie jest her­me­tycz­na – moż­na jej „dotknąć”, doświad­czyć i zro­zu­mieć w bez­po­śred­nim kon­tak­cie. To wyjąt­ko­wa oka­zja, by miesz­kań­cy mia­sta zoba­czy­li, jak wie­dza zdo­by­wa­na na uczel­niach prze­kła­da się na codzien­ne życie. Takie spo­tka­nie z nauką umac­nia jed­no­cze­śnie wize­ru­nek Łodzi jako mia­sta aka­de­mic­kie­go i inno­wa­cyj­ne­go.

Orga­ni­za­to­rem i gospo­da­rzem wyda­rze­nia jest EC1 Łódź – Mia­sto Kul­tu­ry, a współ­or­ga­ni­za­to­ra­mi wszyst­kie łódz­kie uczel­nie – Uni­wer­sy­tet Łódz­ki, Uni­wer­sy­tet Medycz­ny w Łodzi oraz Poli­tech­ni­ka Łódz­ka – wraz z Cen­trum Badań Mole­ku­lar­nych i Makro­mo­le­ku­lar­nych PAN.

Nasza Uczel­nia od same­go począt­ku współ­two­rzy Łódz­ką Noc Naukow­ców jako part­ner tego przed­się­wzię­cia, widząc w nim dosko­na­łą oka­zję do popu­la­ry­za­cji badań i nawią­za­nia bliż­sze­go dia­lo­gu ze spo­łe­czeń­stwem.

Ze stro­ny Uni­wer­sy­te­tu Medycz­ne­go w Łodzi w wyda­rze­niu uczest­ni­czy­ła prof. Agniesz­ka Pia­stow­ska-Cie­siel­ska, Pro­rek­tor ds. Nauki UM, któ­ra pod­kre­śli­ła rolę nauki w życiu spo­łecz­no­ści i zna­cze­nie otwar­to­ści badań na oto­cze­nie:

„Nauka ota­cza nas każ­de­go dnia i chce­my, by coraz czę­ściej opusz­cza­ła mury labo­ra­to­riów i wycho­dzi­ła poza kam­pus. Cie­szy mnie, że tak wie­lu naszych pra­cow­ni­ków nauko­wych, dok­to­ran­tów i stu­den­tów zaan­ga­żo­wa­ło się w to wyda­rze­nie – po to, by przy­po­mi­nać miesz­kań­com, że nauka jest z nimi na co dzień i by doce­nia­li tych, któ­rzy każ­de­go dnia pra­cu­ją nad tym, by żyło nam się lepiej.” Sło­wa prof. Pia­stow­skiej-Cie­siel­skiej dosko­na­le odda­ją misję Nocy Naukow­ców – upo­wszech­nia­nie nauki i dzie­le­nie się pasją odkry­wa­nia.

Naukow­cy, dok­to­ran­ci i stu­den­ci Uni­wer­sy­te­tu Medycz­ne­go w Łodzi tra­dy­cyj­nie ode­gra­li waż­ną rolę w pro­gra­mie wyda­rze­nia, pro­po­nu­jąc sze­ro­ki wachlarz aktyw­no­ści popu­lar­no­nau­ko­wych. Wśród przy­go­to­wa­nych przez UMED atrak­cji zna­la­zły się inspi­ru­ją­ce wykła­dy, anga­żu­ją­ce warsz­ta­ty labo­ra­to­ryj­ne oraz efek­tow­ne poka­zy che­micz­ne.

Prof. Kata­rzy­na Gach-Jan­czak z Zakła­du Che­mii Bio­mo­le­ku­lar­nej UM popro­wa­dzi­ła wykład „Od mik­stu­ry do piguł­ki – prze­ło­mo­we odkry­cia w histo­rii leków”, w któ­rym przed­sta­wi­ła nie­zwy­kłą dro­gę, jaką prze­szła far­ma­ko­lo­gia – od sta­ro­żyt­nych mik­stur i śre­dnio­wiecz­nych anti­do­tów, przez odkry­cie anty­bio­ty­ków i szcze­pio­nek, aż po nowo­cze­sne tera­pie geno­we. Wraz z zespo­łem Zakła­du i stu­den­ta­mi SKN przy Zakła­dzie Che­mii Bio­mo­le­ku­lar­nej UM zapro­si­ła rów­nież uczest­ni­ków do labo­ra­to­rium „Che­mia peł­na barw – nie­zwy­kłe reak­cje w pro­bów­ce”, gdzie moż­na było samo­dziel­nie prze­pro­wa­dzić eks­pe­ry­men­ty i odkryć taj­ni­ki pra­cy ana­li­ty­ka.

Człon­ko­wie SKN GenU­se, pod opie­ką prof. UM Elż­bie­ty Płu­cien­nik z Zakła­du Geno­mi­ki Funk­cjo­nal­nej UM, przy­go­to­wa­li pokaz dla naj­młod­szych „Od żela­zne­go gada do lam­py lawy – che­micz­na podróż peł­na eks­pe­ry­men­tów” oraz wykład „DNA bez tajem­nic – gene­ty­ka, któ­ra zaska­ku­je”, przy­bli­ża­jąc uczest­ni­kom nie­zwy­kły świat gene­ty­ki.

Rów­nie pasjo­nu­ją­ce zaję­cia popro­wa­dzi­li człon­ko­wie SKN przy Zakła­dzie Bio­lo­gii Mole­ku­lar­nej UM pod kie­run­kiem dr. Tade­usza Stró­zi­ka. W warsz­ta­cie „Podwój­na heli­sa – podwój­na przy­go­da” uczest­ni­cy samo­dziel­nie izo­lo­wa­li mate­riał gene­tycz­ny i pozna­wa­li, jak z nie­wiel­kich róż­nic w sekwen­cji DNA powsta­ją uni­kal­ne cechy każ­de­go z nas.

W obsza­rze mikro­bio­lo­gii i nauk o zdro­wiu dr hab. Mał­go­rza­ta Braun­cajs z Zakła­du Mikro­bio­lo­gii i Labo­ra­to­ryj­nej Immu­no­lo­gii Medycz­nej UM w wykła­dzie „Mały kleszcz – duży pro­blem: praw­dy i mity o cho­ro­bach odklesz­czo­wych” oba­li­ła popu­lar­ne mity doty­czą­ce klesz­czy i cho­rób odklesz­czo­wych, nato­miast dr Filip Bie­lec w wykła­dzie „Kosmicz­na kon­tro­la zaka­żeń: jak chro­nić astro­nau­tów i inne świa­ty przed mikro­ba­mi” prze­niósł uczest­ni­ków w prze­strzeń kosmicz­ną, poka­zu­jąc, jak wyglą­da kon­tro­la zaka­żeń na Mię­dzy­na­ro­do­wej Sta­cji Kosmicz­nej i w misjach mię­dzy­pla­ne­tar­nych.

Nie zabra­kło rów­nież tema­tów zwią­za­nych ze zdro­wiem i aktyw­no­ścią fizycz­ną. Dr Ewe­li­na Matu­siak-Wie­czo­rek z Zakła­du Medy­cy­ny Spor­to­wej UM wraz ze stu­den­ta­mi SKN przy Zakłą­dzie Medy­cy­ny Spor­to­wej UM zapro­si­ła uczest­ni­ków na wykład „Rewo­lu­cja 3xZ – zdro­wo, zrów­no­wa­że­nie, zgod­nie z natu­rą!”, poświę­co­ny idei życia w zgo­dzie z natu­rą, oraz warsz­tat „Odkryj, jak dzia­ła Two­je cia­ło”, pod­czas któ­re­go bada­no skład cia­ła, siłę uści­sku dło­ni i pre­zen­to­wa­no pro­ste ćwi­cze­nia poma­ga­ją­ce dbać o kon­dy­cję.

Stu­den­ci zrze­sze­ni w Stu­denc­kim Towa­rzy­stwie Dia­gno­sty­ki Labo­ra­to­ryj­nej w ramach warsz­ta­tu „Poznaj sekre­ty labo­ra­to­rium – odkryj fascy­nu­ją­cy świat dia­gno­sty­ki labo­ra­to­ryj­nej” wpro­wa­dza­li uczest­ni­ków w taj­ni­ki mikro­bio­lo­gii i pod­staw dia­gno­sty­ki.
Z kolei dr Ange­li­ka Ada­mus-Gra­bic­ka z Zakła­du Che­mii Bio­nie­or­ga­nicz­nej wraz z zespo­łem i stu­den­ta­mi Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Stu­den­tów Far­ma­cji przy­go­to­wa­ła dwa warsz­ta­ty: „Labo­ra­to­rium Cza­ro­dziej­skich Elik­si­rów” – kolo­ro­we, wido­wi­sko­we doświad­cze­nia dla naj­młod­szych, oraz „Che­mia w akcji – odkryj sekre­ty ato­mów i tajem­ni­ce pro­bó­wek”, w któ­rych star­si uczest­ni­cy mogli samo­dziel­nie prze­pro­wa­dzić wybu­cho­we eks­pe­ry­men­ty.

Swo­je sta­no­wi­sko przy­go­to­wa­li rów­nież stu­den­ci IFM­SA-Poland Oddział Łódź, któ­rzy zapro­si­li uczest­ni­ków na prak­tycz­ny warsz­tat „Szy­cie chi­rur­gicz­ne – zostań chi­rur­giem na chwi­lę”. Pod okiem mło­dych leka­rzy i stu­den­tów medy­cy­ny goście mogli poznać pod­sta­wo­we tech­ni­ki szy­cia chi­rur­gicz­ne­go, nauczyć się pra­wi­dło­we­go posłu­gi­wa­nia się narzę­dzia­mi i – co naj­waż­niej­sze – samo­dziel­nie spró­bo­wać „zszyć ranę”.

Odwie­dza­ją­cy Łódz­ką Noc Naukow­ców mogli nie tyl­ko wysłu­chać cie­ka­wych pre­lek­cji, ale rów­nież spo­tkać naukow­ców oso­bi­ście, zada­wać im pyta­nia i samo­dziel­nie prze­pro­wa­dzać eks­pe­ry­men­ty w atmos­fe­rze zaba­wy i odkry­wa­nia. Wyda­rze­nie poka­za­ło, że nauka może być inspi­ru­ją­ca, zaska­ku­ją­ca i bli­ska każ­de­mu z nas – od naj­młod­szych po doro­słych uczest­ni­ków.

Łódz­ka Noc Naukow­ców ma ogrom­ną war­tość w popu­la­ry­zo­wa­niu nauki, wspie­ra­niu dia­lo­gu uczel­ni ze spo­łe­czeń­stwem oraz inspi­ro­wa­niu do roz­wo­ju nauko­we­go. Takie ini­cja­ty­wy przy­bli­ża­ją osią­gnię­cia nauki miesz­kań­com, budu­jąc zaufa­nie i zro­zu­mie­nie dla pra­cy bada­czy. To tak­że inspi­ra­cja dla mło­de­go poko­le­nia do wybo­ru ścież­ki karie­ry nauko­wej. Uczest­ni­cy wyda­rze­nia mogą się prze­ko­nać, jak aka­de­mic­ka wie­dza znaj­du­je zasto­so­wa­nie w codzien­nym życiu, co sprzy­ja zain­te­re­so­wa­niu nauką na co dzień. Dla Uni­wer­sy­te­tu Medycz­ne­go w Łodzi udział w Nocy Naukow­ców jest dosko­na­łą oka­zją do zapre­zen­to­wa­nia poten­cja­łu naszych naukow­ców i stu­den­tów sze­ro­kiej publicz­no­ści oraz pod­kre­śle­nia roli nauki w roz­wo­ju spo­łecz­no­ści lokal­nej.

Z dumą anga­żu­je­my się w ini­cja­ty­wy, któ­re przy­bli­ża­ją naukę spo­łe­czeń­stwu i poka­zu­ją jej zna­cze­nie w codzien­nym życiu. Udział w Łódz­kiej Nocy Naukow­ców to dla nas nie tyl­ko oka­zja do pre­zen­ta­cji badań, lecz przede wszyst­kim do budo­wa­nia rela­cji i inspi­ro­wa­nia kolej­nych poko­leń do pozna­wa­nia świa­ta poprzez naukę.