Badacze UME­Du wśród lau­re­atów grantów Nar­o­dowego Cen­trum Nau­ki

Nar­o­dowe Cen­trum Nau­ki rozstrzygnęło wyni­ki kole­jnych edy­cji konkursów OPUS 26 i SONATA 19 oraz OPUS 25, PRELUDIUM 22, MAESTRO 15 i SONATA BIS 13 w ramach list rez­er­wowych. Wśród wniosków, które otrzy­mały finan­sowanie, znalazły się 4 złożone przez Uni­w­er­sytet Medy­czny w Łodzi.

Ich autorom serdecznie grat­u­lu­je­my i życzymy wielu sukcesów naukowych!

 

 

dr n. med. Karoli­na Kowal­s­ka

Tytuł pro­jek­tu: Czy siar­ka organ­icz­na może obniżać stan zapal­ny wywołany dietą wysokotłuszc­zową w łagod­nym prze­roś­cie gruc­zołu krokowego?
Nazwa konkur­su: SONATA 19
Kwo­ta: 1 477 672,00 PLN
Jed­nos­t­ka: Zakład Hodowli Komórkowych i Anal­iz Genomowych

Absol­wen­t­ka biotech­nologii medy­cznej Uni­w­er­syte­tu Medy­cznego w Łodzi, od 2018 roku pracu­je jako starszy spec­jal­ista ds. badań naukowych w Zakładzie Hodowli Komórkowych i Anal­iz Genomowych.

Jej zain­tere­sowa­nia badaw­cze z pogranicza toksykologii, far­makologii i biologii moleku­larnej sku­pi­a­ją się na sub­stanc­jach pochodzenia nat­u­ral­nego, ich mech­a­niz­mach dzi­ała­nia i potenc­jal­nym wyko­rzys­ta­niu w klin­ice. Szczegól­ną uwagę poświę­ca chorobom cywiliza­cyjnym i estrogeno-zależnym.

Jej dorobek naukowy obe­j­mu­je 35 pub­likacji naukowych i liczne doniesienia kon­fer­en­cyjne. Odby­wała staże naukowe w Warsza­w­ie (Insty­tut Biologii Doświad­czal­nej im. M. Nenck­iego PAN) oraz Aus­trii (Uni­w­er­sytet Medy­czny w Wied­niu i Uni­w­er­sytet Wiedeńs­ki). Stype­ndys­t­ka pro­gra­mu im. Bekkera (NAWA), kierown­ik i wykon­aw­ca w pro­jek­tach NCN.

 

 

dr hab. n. farm. Jakub Woj­cieszak

Tytuł pro­jek­tu: Poz­nanie roli FKBP51 (biał­ka 51 wiążącego FK506) w pro­ce­sie uza­leżnienia od psy­chosty­mu­lu­jącej pochod­nej beta-katynonu MDPV Unrav­el­ling the role of FKBP51 (FK506-bind­ing pro­tein 51) in the process of addic­tion to psy­chos­tim­u­lant beta-cathi­none deriv­a­tive MDPV
Nazwa konkur­su: OPUS 26
Kwo­ta: 1 696 532,00 PLN
Jed­nos­t­ka: Zakład Far­mako­dy­nami­ki

Absol­went kierunku Far­ma­c­ja na Uni­w­er­syte­cie Medy­cznym w Łodzi. Stopień dok­to­ra nauk far­ma­ceu­ty­cznych uzyskał w 2015 r. Stopień dok­to­ra habil­i­towanego nauk medy­cznych i nauk o zdrow­iu w dyscy­plin­ie nau­ki far­ma­ceu­ty­czne uzyskał w 2022 r. Roczny staż post-dok­tors­ki odbył w Karolin­s­ka Insti­tutet w Sztokholmie. Obec­nie zatrud­niony na stanowisku adi­unk­ta w grupie badaw­c­zo-dydak­ty­cznej. Od 17 lutego 2024 r. kierown­ik Zakładu Far­mako­dy­nami­ki.

Zain­tere­sowa­nia naukowe obe­j­mu­ją sze­roko pojętą tem­atykę związaną z uza­leżnie­niem od sub­stancji psy­choak­ty­wnych, od ich budowy chemicznej, po wywoły­wane przez nie zmi­any na poziomie moleku­larnym w ośrod­kowym układzie ner­wowym, wpły­wa­jące na potenc­jał uza­leż­ni­a­ją­cy.

Autor wielu ory­gi­nal­nych i przeglą­dowych prac naukowych oraz doniesień zjaz­dowych. Recen­zent licznych manuskryp­tów nadesłanych do między­nar­o­dowych cza­sop­ism naukowych.

Akty­wnie naw­iązu­je i prowadzi współpracę kra­jową i zagraniczną w celu pod­niesienia potenc­jału badaw­czego.

Pasjonat far­makologii, zain­tere­sowany nowy­mi per­spek­ty­wa­mi leczenia chorób. Kierown­ik przed­mio­tu Far­makolo­gia i Far­mako­dy­nami­ka dla stu­den­tów IV roku kierunku Far­ma­c­ja.

Aktu­al­na łącz­na licz­ba cytowań: 734, indeks Hirscha: 14

 

 

dr hab. n. med. Mar­iusz Hart­man

Tytuł pro­jek­tu: Kuprop­toza, nowy rodzaj reg­u­lowanej śmier­ci komórkowej jako potenc­jal­ny cel ter­apeu­ty­czny w czer­ni­aku wrażli­wym i opornym na leki ukierunk­owane moleku­larnie
Nazwa konkur­su: OPUS 25
Kwo­ta: 1 999 702,00 zł
Jed­nos­t­ka: Zakład Biologii Moleku­larnej Nowot­worów

Absol­went biologii ze spec­jal­noś­cią bio­chemia w Uni­w­er­syte­cie Łódzkim. Od 2011 r. związany z Zakła­dem Biologii Moleku­larnej Nowot­worów Uni­w­er­syte­tu Medy­cznego w Łodzi. Dr hab. Mar­iusz Hart­man jest współau­torem pon­ad 30 artykułów naukowych ory­gi­nal­nych i przeglą­dowych, lau­re­atem stype­ndi­um dla wybit­nych młodych naukow­ców finan­sowanego z MNiSW (2015–2017), a także kierown­ikiem pro­jek­tów badaw­czych (PRELUDIUM, SONATA i OPUS) finan­sowanych przez Nar­o­dowe Cen­trum Nau­ki. Lau­re­at nagrody spec­jal­nej Rek­to­ra dla młodego nauczy­ciela aka­demick­iego za pracę ory­gi­nal­ną opub­likowaną w 2021 roku. Wielokrot­nie nagradzany za dzi­ałal­ność naukową nagrodą Rek­to­ra Uni­w­er­syte­tu Medy­cznego w Łodzi. W kręgu zain­tere­sowań badaw­czych dr. hab. Mar­iusza Hart­mana zna­j­du­ją się mech­a­nizmy opornoś­ci na leki ukierunk­owane moleku­larnie ze szczegól­nym uwzględ­nie­niem apop­tozy oraz innych rodza­jów śmier­ci komórkowej w komórkach czer­ni­a­ka.

O pro­jek­cie: Brak dłu­gotr­wałego efek­tu klin­icznego u pac­jen­tów z czer­ni­akiem jest istot­nym prob­le­mem, dlat­ego poszuki­wanie alter­naty­wnych celów ter­apeu­ty­cznych jest ważnym i aktu­al­nym pode­jś­ciem badaw­czym. Kuprop­toza została opisana jako nowy szlak reg­u­lowanej śmier­ci komór­ki w 2022 roku. Doty­chcza­sowe bada­nia naukowe potwierdza­ją istotne znacze­nie szlaku kuprop­tozy w czer­ni­aku, jed­nak opier­a­ją się one przede wszys­tkim na ret­ro­spek­ty­wnych anal­izach dostęp­nych danych, w tym anal­izach bioin­for­maty­cznych ekspresji genów, które mogą być zaan­gażowane w reg­u­lację wrażli­woś­ci komórek czer­ni­a­ka na kuprop­tozę. Jed­nocześnie w pra­cach tych braku­je ekspery­men­tal­nej wery­fikacji odpowiedzi komórek czer­ni­a­ka na związ­ki induku­jące kuprop­tozę (tzw. jono­fory miedzi (II)), szczegól­nie w układach doświad­czal­nych odw­zorowu­ją­cych konkretne sytu­acje klin­iczne, w tym nabytą oporność na leki ukierunk­owane moleku­larnie. Pro­jekt, który uzyskał finan­sowanie z Nar­o­dowego Cen­trum Nau­ki ma na celu poszuki­wanie związku między feno­typem meta­bol­icznym komórek czer­ni­a­ka, naty­wnym i mody­fikowanym przez ter­apię ukierunk­owaną moleku­larnie w per­spek­ty­wie krótkoter­mi­nowej oraz po uzyska­niu opornoś­ci, a wrażli­woś­cią komórek na związ­ki induku­jące kuprop­tozę (jono­fory miedzi (II)). W pro­jek­cie zaplanowano bada­nia in vit­ro z wyko­rzys­taniem mod­elu badaw­czego lep­iej odzwier­cied­la­jącego mikrośrodowisko guza w zakre­sie dostęp­noś­ci tlenu (tzw. normok­s­ja in situ, 6% O₂), co jed­nocześnie jest istot­nym czyn­nikiem reg­u­lu­ją­cym metab­o­lizm komór­ki, oraz bada­nia in vivo.

 

 

dr hab. n. med. Alek­san­dra Piecho­ta-Polańczyk

Tytuł pro­jek­tu: Fizjo­log­iczne znacze­nie i klin­iczne imp­likac­je glob­al­nego i lokalnego hamowa­nia akty­wnoś­ci tran­skryp­cyjnej NRF2 w jeli­tach – czy to hor­mo­ny, neu­rony czy mikroflo­ra zachowu­ją funkc­je jelit pod­czas zmienionej struk­tu­ry his­to­log­icznej?
Nazwa konkur­su: SONATA BIS-13
Kwo­ta: 3 628 440,00 PLN
Jed­nos­t­ka: Zakład Hodowli Komórkowych i Anal­iz Genomowych

Absol­wen­t­ka zdrowia pub­licznego na Uni­w­er­syte­cie Medy­cznym w Łodzi. W lat­ach 2011- 2013 odby­wała staż podok­tors­ki na Uni­w­er­syte­cie Medy­cznym w Wied­niu, a w lat­ach 2015–2023 pra­cow­ała w zes­pole prof. Józe­fa Dula­ka w Zakładzie Biotech­nologii Medy­cznej, Wydzi­ału Bio­chemii, Biofizy­ki i Biotech­nologii, Uni­w­er­syte­tu Jagiel­lońskiego. Od 2023 r. związana z Zakła­dem Hodowli Komórkowych i Anal­iz Genomowych, Uni­w­er­syte­tu Medy­cznego w Łodzi kierowanym przez prof. Agnieszkę Pias­towską-Ciesiel­ską.

Była kierown­ikiem dwóch pro­jek­tów naukowych finan­sowanych ze środ­ków Nar­o­dowego Cen­trum Nau­ki (Fuga 4 i Sonata 12). Jest autorem i współau­tor pon­ad 70 artykułów naukowych ory­gi­nal­nych i przeglą­dowych.

O pro­jek­cie: Praw­idłowe funkcjonowanie jelit wyma­ga pre­cyzyjnej komu­nikacji między wyspec­jal­i­zowany­mi typa­mi komórek, które reagu­ją na syg­nały ner­wowe i hor­mon­alne z innych komórek i układów orga­niz­mu. Hor­mo­ny płciowe, zwłaszcza estroge­ny i waha­nia ich stężeń wynika­jące z wieku czy roz­wo­ju orga­niz­mu np. dojrze­wa­nia lub menopauzy, mogą wywoły­wać zmi­any epi­gene­ty­czne, które kom­p­liku­ją pato­genezę i epi­demi­olo­gie nieswoistych zapaleń jelit (NZJ). Ziden­ty­fikowano kil­ka dokład­nych szlaków moleku­larnych zaan­gażowanych w pato­genezę NZJ, w tym rolę reagu­jącego na stres czyn­ni­ka tran­skryp­cyjnego NRF2.

W ramach nowo twor­zonej grupy badaw­czej dr hab. Alek­san­dra Piecho­ta-Polańczyk pode­jmie próbę odpowiedzi na cztery pyta­nia I) Czy nabłonek jeli­towy jest motorem zmi­an w struk­turze jelit i czy może wpły­wać na ich funkcjon­al­ność? II) Czy estroge­ny są kluc­zowy­mi mod­u­la­tora­mi pra­cy jelit przy niedoborze NRF2? III) Czy są jakieś inne pro­cesy, które mogą być zaan­gażowane w zmi­anę funkcji jelit przy niedoborze NRF2? IV) Czy szlak NRF2-estro­gen może być potenc­jal­nym celem leczenia NZJ?

Ostate­cznym celem pro­jek­tu jest scharak­tery­zowanie podłoża moleku­larnego NZJ, które są przewlekły­mi i częs­to postępu­ją­cy­mi choroba­mi zapal­ny­mi jelit z okre­sa­mi ostrych zaostrzeń, które dotyka­ją praw­ie 3,9 mil­iona kobi­et i praw­ie 3,0 mil­iona mężczyzn na całym świecie.