Bada­cze UME­Du wśród lau­re­atów gran­tów Naro­do­we­go Cen­trum Nauki

Naro­do­we Cen­trum Nauki roz­strzy­gnę­ło wyni­ki kolej­nych edy­cji kon­kur­sów OPUS 26 i SONATA 19 oraz OPUS 25, PRELUDIUM 22, MAESTRO 15 i SONATA BIS 13 w ramach list rezer­wo­wych. Wśród wnio­sków, któ­re otrzy­ma­ły finan­so­wa­nie, zna­la­zły się 4 zło­żo­ne przez Uni­wer­sy­tet Medycz­ny w Łodzi.

Ich auto­rom ser­decz­nie gra­tu­lu­je­my i życzy­my wie­lu suk­ce­sów nauko­wych!

 

 

dr n. med. Karo­li­na Kowal­ska

Tytuł pro­jek­tu: Czy siar­ka orga­nicz­na może obni­żać stan zapal­ny wywo­ła­ny die­tą wyso­ko­tłusz­czo­wą w łagod­nym prze­ro­ście gru­czo­łu kro­ko­we­go?
Nazwa kon­kur­su: SONATA 19
Kwo­ta: 1 477 672,00 PLN
Jed­nost­ka: Zakład Hodow­li Komór­ko­wych i Ana­liz Geno­mo­wych

Absol­went­ka bio­tech­no­lo­gii medycz­nej Uni­wer­sy­te­tu Medycz­ne­go w Łodzi, od 2018 roku pra­cu­je jako star­szy spe­cja­li­sta ds. badań nauko­wych w Zakła­dzie Hodow­li Komór­ko­wych i Ana­liz Geno­mo­wych.

Jej zain­te­re­so­wa­nia badaw­cze z pogra­ni­cza tok­sy­ko­lo­gii, far­ma­ko­lo­gii i bio­lo­gii mole­ku­lar­nej sku­pia­ją się na sub­stan­cjach pocho­dze­nia natu­ral­ne­go, ich mecha­ni­zmach dzia­ła­nia i poten­cjal­nym wyko­rzy­sta­niu w kli­ni­ce. Szcze­gól­ną uwa­gę poświę­ca cho­ro­bom cywi­li­za­cyj­nym i estro­ge­no-zależ­nym.

Jej doro­bek nauko­wy obej­mu­je 35 publi­ka­cji nauko­wych i licz­ne donie­sie­nia kon­fe­ren­cyj­ne. Odby­wa­ła sta­że nauko­we w War­sza­wie (Insty­tut Bio­lo­gii Doświad­czal­nej im. M. Nenc­kie­go PAN) oraz Austrii (Uni­wer­sy­tet Medycz­ny w Wied­niu i Uni­wer­sy­tet Wie­deń­ski). Sty­pen­dyst­ka pro­gra­mu im. Bek­ke­ra (NAWA), kie­row­nik i wyko­naw­ca w pro­jek­tach NCN.

 

 

dr hab. n. farm. Jakub Woj­cie­szak

Tytuł pro­jek­tu: Pozna­nie roli FKBP51 (biał­ka 51 wią­żą­ce­go FK506) w pro­ce­sie uza­leż­nie­nia od psy­cho­sty­mu­lu­ją­cej pochod­nej beta-katy­no­nu MDPV Unra­vel­ling the role of FKBP51 (FK506-bin­ding pro­te­in 51) in the pro­cess of addic­tion to psy­cho­sti­mu­lant beta-cathi­no­ne deri­va­ti­ve MDPV
Nazwa kon­kur­su: OPUS 26
Kwo­ta: 1 696 532,00 PLN
Jed­nost­ka: Zakład Far­ma­ko­dy­na­mi­ki

Absol­went kie­run­ku Far­ma­cja na Uni­wer­sy­te­cie Medycz­nym w Łodzi. Sto­pień dok­to­ra nauk far­ma­ceu­tycz­nych uzy­skał w 2015 r. Sto­pień dok­to­ra habi­li­to­wa­ne­go nauk medycz­nych i nauk o zdro­wiu w dys­cy­pli­nie nauki far­ma­ceu­tycz­ne uzy­skał w 2022 r. Rocz­ny staż post-dok­tor­ski odbył w Karo­lin­ska Insti­tu­tet w Sztok­hol­mie. Obec­nie zatrud­nio­ny na sta­no­wi­sku adiunk­ta w gru­pie badaw­czo-dydak­tycz­nej. Od 17 lute­go 2024 r. kie­row­nik Zakła­du Far­ma­ko­dy­na­mi­ki.

Zain­te­re­so­wa­nia nauko­we obej­mu­ją sze­ro­ko poję­tą tema­ty­kę zwią­za­ną z uza­leż­nie­niem od sub­stan­cji psy­cho­ak­tyw­nych, od ich budo­wy che­micz­nej, po wywo­ły­wa­ne przez nie zmia­ny na pozio­mie mole­ku­lar­nym w ośrod­ko­wym ukła­dzie ner­wo­wym, wpły­wa­ją­ce na poten­cjał uza­leż­nia­ją­cy.

Autor wie­lu ory­gi­nal­nych i prze­glą­do­wych prac nauko­wych oraz donie­sień zjaz­do­wych. Recen­zent licz­nych manu­skryp­tów nade­sła­nych do mię­dzy­na­ro­do­wych cza­so­pism nauko­wych.

Aktyw­nie nawią­zu­je i pro­wa­dzi współ­pra­cę kra­jo­wą i zagra­nicz­ną w celu pod­nie­sie­nia poten­cja­łu badaw­cze­go.

Pasjo­nat far­ma­ko­lo­gii, zain­te­re­so­wa­ny nowy­mi per­spek­ty­wa­mi lecze­nia cho­rób. Kie­row­nik przed­mio­tu Far­ma­ko­lo­gia i Far­ma­ko­dy­na­mi­ka dla stu­den­tów IV roku kie­run­ku Far­ma­cja.

Aktu­al­na łącz­na licz­ba cyto­wań: 734, indeks Hir­scha: 14

 

 

dr hab. n. med. Mariusz Hart­man

Tytuł pro­jek­tu: Kuprop­to­za, nowy rodzaj regu­lo­wa­nej śmier­ci komór­ko­wej jako poten­cjal­ny cel tera­peu­tycz­ny w czer­nia­ku wraż­li­wym i opor­nym na leki ukie­run­ko­wa­ne mole­ku­lar­nie
Nazwa kon­kur­su: OPUS 25
Kwo­ta: 1 999 702,00 zł
Jed­nost­ka: Zakład Bio­lo­gii Mole­ku­lar­nej Nowo­two­rów

Absol­went bio­lo­gii ze spe­cjal­no­ścią bio­che­mia w Uni­wer­sy­te­cie Łódz­kim. Od 2011 r. zwią­za­ny z Zakła­dem Bio­lo­gii Mole­ku­lar­nej Nowo­two­rów Uni­wer­sy­te­tu Medycz­ne­go w Łodzi. Dr hab. Mariusz Hart­man jest współ­au­to­rem ponad 30 arty­ku­łów nauko­wych ory­gi­nal­nych i prze­glą­do­wych, lau­re­atem sty­pen­dium dla wybit­nych mło­dych naukow­ców finan­so­wa­ne­go z MNiSW (2015–2017), a tak­że kie­row­ni­kiem pro­jek­tów badaw­czych (PRELUDIUM, SONATA i OPUS) finan­so­wa­nych przez Naro­do­we Cen­trum Nauki. Lau­re­at nagro­dy spe­cjal­nej Rek­to­ra dla mło­de­go nauczy­cie­la aka­de­mic­kie­go za pra­cę ory­gi­nal­ną opu­bli­ko­wa­ną w 2021 roku. Wie­lo­krot­nie nagra­dza­ny za dzia­łal­ność nauko­wą nagro­dą Rek­to­ra Uni­wer­sy­te­tu Medycz­ne­go w Łodzi. W krę­gu zain­te­re­so­wań badaw­czych dr. hab. Mariu­sza Hart­ma­na znaj­du­ją się mecha­ni­zmy opor­no­ści na leki ukie­run­ko­wa­ne mole­ku­lar­nie ze szcze­gól­nym uwzględ­nie­niem apop­to­zy oraz innych rodza­jów śmier­ci komór­ko­wej w komór­kach czer­nia­ka.

O pro­jek­cie: Brak dłu­go­trwa­łe­go efek­tu kli­nicz­ne­go u pacjen­tów z czer­nia­kiem jest istot­nym pro­ble­mem, dla­te­go poszu­ki­wa­nie alter­na­tyw­nych celów tera­peu­tycz­nych jest waż­nym i aktu­al­nym podej­ściem badaw­czym. Kuprop­to­za zosta­ła opi­sa­na jako nowy szlak regu­lo­wa­nej śmier­ci komór­ki w 2022 roku. Dotych­cza­so­we bada­nia nauko­we potwier­dza­ją istot­ne zna­cze­nie szla­ku kuprop­to­zy w czer­nia­ku, jed­nak opie­ra­ją się one przede wszyst­kim na retro­spek­tyw­nych ana­li­zach dostęp­nych danych, w tym ana­li­zach bio­in­for­ma­tycz­nych eks­pre­sji genów, któ­re mogą być zaan­ga­żo­wa­ne w regu­la­cję wraż­li­wo­ści komó­rek czer­nia­ka na kuprop­to­zę. Jed­no­cze­śnie w pra­cach tych bra­ku­je eks­pe­ry­men­tal­nej wery­fi­ka­cji odpo­wie­dzi komó­rek czer­nia­ka na związ­ki indu­ku­ją­ce kuprop­to­zę (tzw. jono­fo­ry mie­dzi (II)), szcze­gól­nie w ukła­dach doświad­czal­nych odwzo­ro­wu­ją­cych kon­kret­ne sytu­acje kli­nicz­ne, w tym naby­tą opor­ność na leki ukie­run­ko­wa­ne mole­ku­lar­nie. Pro­jekt, któ­ry uzy­skał finan­so­wa­nie z Naro­do­we­go Cen­trum Nauki ma na celu poszu­ki­wa­nie związ­ku mię­dzy feno­ty­pem meta­bo­licz­nym komó­rek czer­nia­ka, natyw­nym i mody­fi­ko­wa­nym przez tera­pię ukie­run­ko­wa­ną mole­ku­lar­nie w per­spek­ty­wie krót­ko­ter­mi­no­wej oraz po uzy­ska­niu opor­no­ści, a wraż­li­wo­ścią komó­rek na związ­ki indu­ku­ją­ce kuprop­to­zę (jono­fo­ry mie­dzi (II)). W pro­jek­cie zapla­no­wa­no bada­nia in vitro z wyko­rzy­sta­niem mode­lu badaw­cze­go lepiej odzwier­cie­dla­ją­ce­go mikro­śro­do­wi­sko guza w zakre­sie dostęp­no­ści tle­nu (tzw. nor­mok­sja in situ, 6% O₂), co jed­no­cze­śnie jest istot­nym czyn­ni­kiem regu­lu­ją­cym meta­bo­lizm komór­ki, oraz bada­nia in vivo.

 

 

dr hab. n. med. Alek­san­dra Pie­cho­ta-Polań­czyk

Tytuł pro­jek­tu: Fizjo­lo­gicz­ne zna­cze­nie i kli­nicz­ne impli­ka­cje glo­bal­ne­go i lokal­ne­go hamo­wa­nia aktyw­no­ści trans­kryp­cyj­nej NRF2 w jeli­tach – czy to hor­mo­ny, neu­ro­ny czy mikro­flo­ra zacho­wu­ją funk­cje jelit pod­czas zmie­nio­nej struk­tu­ry histo­lo­gicz­nej?
Nazwa kon­kur­su: SONATA BIS-13
Kwo­ta: 3 628 440,00 PLN
Jed­nost­ka: Zakład Hodow­li Komór­ko­wych i Ana­liz Geno­mo­wych

Absol­went­ka zdro­wia publicz­ne­go na Uni­wer­sy­te­cie Medycz­nym w Łodzi. W latach 2011- 2013 odby­wa­ła staż podok­tor­ski na Uni­wer­sy­te­cie Medycz­nym w Wied­niu, a w latach 2015–2023 pra­co­wa­ła w zespo­le prof. Józe­fa Dula­ka w Zakła­dzie Bio­tech­no­lo­gii Medycz­nej, Wydzia­łu Bio­che­mii, Bio­fi­zy­ki i Bio­tech­no­lo­gii, Uni­wer­sy­te­tu Jagiel­loń­skie­go. Od 2023 r. zwią­za­na z Zakła­dem Hodow­li Komór­ko­wych i Ana­liz Geno­mo­wych, Uni­wer­sy­te­tu Medycz­ne­go w Łodzi kie­ro­wa­nym przez prof. Agniesz­kę Pia­stow­ską-Cie­siel­ską.

Była kie­row­ni­kiem dwóch pro­jek­tów nauko­wych finan­so­wa­nych ze środ­ków Naro­do­we­go Cen­trum Nauki (Fuga 4 i Sona­ta 12). Jest auto­rem i współ­au­tor ponad 70 arty­ku­łów nauko­wych ory­gi­nal­nych i prze­glą­do­wych.

O pro­jek­cie: Pra­wi­dło­we funk­cjo­no­wa­nie jelit wyma­ga pre­cy­zyj­nej komu­ni­ka­cji mię­dzy wyspe­cja­li­zo­wa­ny­mi typa­mi komó­rek, któ­re reagu­ją na sygna­ły ner­wo­we i hor­mo­nal­ne z innych komó­rek i ukła­dów orga­ni­zmu. Hor­mo­ny płcio­we, zwłasz­cza estro­ge­ny i waha­nia ich stę­żeń wyni­ka­ją­ce z wie­ku czy roz­wo­ju orga­ni­zmu np. doj­rze­wa­nia lub meno­pau­zy, mogą wywo­ły­wać zmia­ny epi­ge­ne­tycz­ne, któ­re kom­pli­ku­ją pato­ge­ne­zę i epi­de­mio­lo­gie nie­swo­istych zapa­leń jelit (NZJ). Ziden­ty­fi­ko­wa­no kil­ka dokład­nych szla­ków mole­ku­lar­nych zaan­ga­żo­wa­nych w pato­ge­ne­zę NZJ, w tym rolę reagu­ją­ce­go na stres czyn­ni­ka trans­kryp­cyj­ne­go NRF2.

W ramach nowo two­rzo­nej gru­py badaw­czej dr hab. Alek­san­dra Pie­cho­ta-Polań­czyk podej­mie pró­bę odpo­wie­dzi na czte­ry pyta­nia I) Czy nabło­nek jeli­to­wy jest moto­rem zmian w struk­tu­rze jelit i czy może wpły­wać na ich funk­cjo­nal­ność? II) Czy estro­ge­ny są klu­czo­wy­mi modu­la­to­ra­mi pra­cy jelit przy nie­do­bo­rze NRF2? III) Czy są jakieś inne pro­ce­sy, któ­re mogą być zaan­ga­żo­wa­ne w zmia­nę funk­cji jelit przy nie­do­bo­rze NRF2? IV) Czy szlak NRF2-estro­gen może być poten­cjal­nym celem lecze­nia NZJ?

Osta­tecz­nym celem pro­jek­tu jest scha­rak­te­ry­zo­wa­nie pod­ło­ża mole­ku­lar­ne­go NZJ, któ­re są prze­wle­kły­mi i czę­sto postę­pu­ją­cy­mi cho­ro­ba­mi zapal­ny­mi jelit z okre­sa­mi ostrych zaostrzeń, któ­re doty­ka­ją pra­wie 3,9 milio­na kobiet i pra­wie 3,0 milio­na męż­czyzn na całym świe­cie.