Uni­wer­sy­tet Medycz­ny w Łodzi, Uni­ver­si­ty of Zagreb Scho­ol of Medi­ci­ne oraz Vil­nius Uni­ver­si­ty – Facul­ty of Medi­ci­ne, współ­pra­cu­jąc w ramach ini­cja­ty­wy Alliance4Life, zre­ali­zo­wa­ły pro­jekt ENLIGHTEN — Enhan­cing Soft Skills for Suici­de Pre­ven­tion in Medi­cal Edu­ca­tion and Prac­ti­ce. Pro­jekt ten zaj­mu­je się kry­tycz­nym, lecz czę­sto pomi­ja­nym, aspek­tem edu­ka­cji medycz­nej – roz­wi­ja­niem umie­jęt­no­ści mięk­kich oraz ich zna­cze­niem w zapo­bie­ga­niu samo­bój­stwom wśród stu­den­tów medy­cy­ny, wykła­dow­ców oraz pra­cow­ni­ków służ­by zdro­wia. Mając na uwa­dze rosną­ce zain­te­re­so­wa­nie zdro­wiem psy­chicz­nym w śro­do­wi­sku medycz­nym, pro­jekt ENLIGHTEN ma na celu prze­pro­wa­dze­nie nauko­wej ana­li­zy dostęp­nych narzę­dzi badaw­czych, prze­pro­wa­dze­nie ankiet oraz stwo­rze­nie pod­staw do opra­co­wa­nia kom­plek­so­we­go pro­gra­mu szko­le­nio­we­go, któ­ry skon­cen­tru­je się na roz­wi­ja­niu umie­jęt­no­ści mięk­kich jako spo­so­bu na zapo­bie­ga­nie samo­bój­stwom.

Bada­nie zosta­ło prze­pro­wa­dzo­ne w for­mie ankie­ty inter­ne­to­wej w dniach 2–16 lute­go 2024 roku. Ankie­ta zawie­ra­ła kwe­stio­na­riu­sze psy­cho­me­trycz­ne słu­żą­ce do pomia­ru obja­wów stre­su, lęku oraz depre­sji, dostęp­ne w języ­kach wszyst­kich kra­jów bio­rą­cych udział w bada­niu: Depres­sion, Anxie­ty, Stress Sca­le (DASS-21), Patient Health Question­na­ire (PHQ9) oraz Beck Hope­les­sness Sca­le (BHS). Zasto­so­wa­ne kwe­stio­na­riu­sze mia­ły na celu oce­nę pogor­sze­nia funk­cjo­no­wa­nia psy­cho­spo­łecz­ne­go, któ­re jest czyn­ni­kiem pre­dyk­cyj­nym w przy­pad­ku samo­bójstw. Dodat­ko­wo, punkt 9 z kwe­stio­na­riu­sza PHQ9 bez­po­śred­nio odno­sił się do czę­sto­tli­wo­ści wystę­po­wa­nia myśli samo­bój­czych.

W bada­niu wzię­ło udział 597 osób, w tym stu­den­ci kie­run­ków medycz­nych (282 oso­by, 47%) oraz pro­fe­sjo­na­li­ści z obsza­ru opie­ki zdro­wot­nej (315 osób, 53%) z Chor­wa­cji (369 osób, 62%), Litwy (141 osób, 23%) i Pol­ski (87 osób, 15%). Wyni­ki ankie­ty wska­zu­ją na ist­nie­nie znacz­ne­go obcią­że­nia psy­cho­spo­łecz­ne­go w bada­nych gru­pach. Spo­śród uczest­ni­ków bada­nia, 32% doświad­cza co naj­mniej lek­kich obja­wów depre­sji, 35% zma­ga się z co naj­mniej lek­ki­mi obja­wa­mi lęku, a 23% doświad­cza obja­wów stre­su o co naj­mniej lek­kim nasi­le­niu, zgod­nie z wyni­ka­mi kwe­stio­na­riu­sza DASS-21. Wyni­ki kwe­stio­na­riu­sza PHQ9 poka­zu­ją, że tyl­ko 26% uczest­ni­ków nie doświad­cza­ło obja­wów depre­sji, a 22%, 17% i 9% mia­ło umiar­ko­wa­ne, cięż­kie i bar­dzo cięż­kie obja­wy depre­sji, odpo­wied­nio. Ponad­to, 21% bada­nych przy­zna­ło, że doświad­cza­ło myśli samo­bój­czych co naj­mniej kil­ka­krot­nie w cią­gu ostat­nich 3 tygo­dni. Nato­miast wyni­ki BHS wska­zu­ją, że 69% uczest­ni­ków mia­ło co naj­mniej umiar­ko­wa­ne poczu­cie bez­na­dziej­no­ści.

Niniej­sze wyni­ki świad­czą o obec­no­ści licz­nych obja­wów z obsza­ru tzw. tria­dy stre­su, lęku i depre­sji u uczest­ni­ków bada­nia, któ­re istot­nie pro­wa­dzą do pogor­sze­nia funk­cjo­no­wa­nia psy­cho­spo­łecz­ne­go i zwięk­szo­ne­go ryzy­ka samo­bójstw. War­to zazna­czyć, że pogor­sze­nie to było szcze­gól­nie sil­ne wśród stu­den­tów, któ­rzy doświad­cza­li sil­niej­szych obja­wów we wszyst­kich mie­rzo­nych obsza­rach. Szcze­gó­ło­we wyni­ki zosta­ną opu­bli­ko­wa­ne wkrót­ce.

Oso­by odpo­wie­dzial­ne za reali­za­cję pro­jek­tu na Uni­wer­sy­te­cie Medycz­nym w Łodzi to:

- Kon­rad Socha, Dział Roz­wo­ju Sys­te­mów Opie­ki Zdro­wot­nej

- prof. Anna Zalew­ska-Janow­ska, Zakład Psy­cho­der­ma­to­lo­gii

- prof. Agniesz­ka Gmi­tro­wicz, Kli­ni­ka Zabu­rzeń Afek­tyw­nych i Psy­cho­tycz­nych

- dr Bar­tło­miej Tar­kow­ski, Zakład Psy­cho­der­ma­to­lo­gii

 

The A4L_ACTIONS pro­ject fun­ded from the Euro­pe­an Union’s Hori­zon 2020 rese­arch and inno­va­tion pro­gram­me under grant agre­ement No. 964997 is gra­te­ful­ly ack­now­led­ged for the finan­cial sup­port of the publi­ca­tion of ENLIGHTEN results.