Uni­w­er­sytet Medy­czny w Łodzi, Uni­ver­si­ty of Zagreb School of Med­i­cine oraz Vil­nius Uni­ver­si­ty – Fac­ul­ty of Med­i­cine, współpracu­jąc w ramach inic­jaty­wy Alliance4Life, zre­al­i­zowały pro­jekt ENLIGHTEN — Enhanc­ing Soft Skills for Sui­cide Pre­ven­tion in Med­ical Edu­ca­tion and Prac­tice. Pro­jekt ten zaj­mu­je się kry­ty­cznym, lecz częs­to pomi­janym, aspek­tem edukacji medy­cznej – rozwi­janiem umiejęt­noś­ci mięk­kich oraz ich znacze­niem w zapo­b­ie­ga­niu samobójst­wom wśród stu­den­tów medy­cyny, wykład­ow­ców oraz pra­cown­ików służ­by zdrowia. Mając na uwadze ros­nące zain­tere­sowanie zdrowiem psy­chicznym w środowisku medy­cznym, pro­jekt ENLIGHTEN ma na celu przeprowadze­nie naukowej anal­izy dostęp­nych narzędzi badaw­czych, przeprowadze­nie anki­et oraz stworze­nie pod­staw do opra­cow­a­nia kom­plek­sowego pro­gra­mu szkole­niowego, który skon­cen­tru­je się na rozwi­ja­niu umiejęt­noś­ci mięk­kich jako sposobu na zapo­b­ie­ganie samobójst­wom.

Badanie zostało przeprowad­zone w formie anki­ety inter­ne­towej w dni­ach 2–16 lutego 2024 roku. Anki­eta zaw­ier­ała kwes­t­ionar­iusze psy­chom­e­tryczne służące do pomi­aru objawów stre­su, lęku oraz depresji, dostęp­ne w językach wszys­t­kich kra­jów biorą­cych udzi­ał w bada­niu: Depres­sion, Anx­i­ety, Stress Scale (DASS-21), Patient Health Ques­tion­naire (PHQ9) oraz Beck Hope­less­ness Scale (BHS). Zas­tosowane kwes­t­ionar­iusze miały na celu ocenę pogorszenia funkcjonowa­nia psy­chospołecznego, które jest czyn­nikiem predyk­cyjnym w przy­pad­ku samobójstw. Dodatkowo, punkt 9 z kwes­t­ionar­iusza PHQ9 bezpośred­nio odnosił się do częs­totli­woś­ci wys­tępowa­nia myśli samobójczych.

W bada­niu wzięło udzi­ał 597 osób, w tym stu­den­ci kierunk­ów medy­cznych (282 oso­by, 47%) oraz pro­fesjon­al­iś­ci z obszaru opie­ki zdrowot­nej (315 osób, 53%) z Chorwacji (369 osób, 62%), Litwy (141 osób, 23%) i Pol­s­ki (87 osób, 15%). Wyni­ki anki­ety wskazu­ją na ist­nie­nie znacznego obciąże­nia psy­chospołecznego w badanych gru­pach. Spośród uczest­ników bada­nia, 32% doświad­cza co najm­niej lek­kich objawów depresji, 35% zma­ga się z co najm­niej lekki­mi objawa­mi lęku, a 23% doświad­cza objawów stre­su o co najm­niej lekkim nasile­niu, zgod­nie z wynika­mi kwes­t­ionar­iusza DASS-21. Wyni­ki kwes­t­ionar­iusza PHQ9 pokazu­ją, że tylko 26% uczest­ników nie doświad­cza­ło objawów depresji, a 22%, 17% i 9% miało umi­arkowane, ciężkie i bard­zo ciężkie objawy depresji, odpowied­nio. Pon­ad­to, 21% badanych przyz­nało, że doświad­cza­ło myśli samobójczych co najm­niej kilka­krot­nie w ciągu ostat­nich 3 tygod­ni. Nato­mi­ast wyni­ki BHS wskazu­ją, że 69% uczest­ników miało co najm­niej umi­arkowane poczu­cie bez­nadziejnoś­ci.

Niniejsze wyni­ki świad­czą o obec­noś­ci licznych objawów z obszaru tzw. tri­ady stre­su, lęku i depresji u uczest­ników bada­nia, które istot­nie prowadzą do pogorszenia funkcjonowa­nia psy­chospołecznego i zwięk­szonego ryzy­ka samobójstw. Warto zaz­naczyć, że pogorsze­nie to było szczegól­nie silne wśród stu­den­tów, którzy doświad­cza­li sil­niejszych objawów we wszys­t­kich mier­zonych obszarach. Szczegółowe wyni­ki zostaną opub­likowane wkrótce.

Oso­by odpowiedzialne za real­iza­cję pro­jek­tu na Uni­w­er­syte­cie Medy­cznym w Łodzi to:

- Kon­rad Socha, Dzi­ał Roz­wo­ju Sys­temów Opie­ki Zdrowot­nej

- prof. Anna Zalews­ka-Janows­ka, Zakład Psy­cho­der­ma­tologii

- prof. Agniesz­ka Gmitrow­icz, Klini­ka Zaburzeń Afek­ty­wnych i Psy­choty­cznych

- dr Bartłomiej Tarkows­ki, Zakład Psy­cho­der­ma­tologii

 

The A4L_ACTIONS project fund­ed from the Euro­pean Union’s Hori­zon 2020 research and inno­va­tion pro­gramme under grant agree­ment No. 964997 is grate­ful­ly acknowl­edged for the finan­cial sup­port of the pub­li­ca­tion of ENLIGHTEN results.